با پیشرفت تکنولوژی ساخت و ساز، تکنولوژی آسانسور نیز روز به روز در حال بهبود است. آسانسورها بایستی بروزتر شوند، سریعتر صعود کنند و ساکت تر حرکت کنند. برای دستیابی به این اهداف، انواع آسانسور با موتورهای پیشرفته با آخرین تکنولوژی روز دنیا و بهترین قطعات یدکی موتور آسانسور در حال توسعه است.
موتور آسانسور چیست؟
موتور آسانسور یک موتور الکتریکی است که برای حرکت های بالا و پایین کابین آسانسور استفاده می شود. نیروی چرخشی تولید شده توسط موتور آسانسور به درام سیم پیچ طناب منتقل می شود تا طناب را بپیچد یا باز کند، به طوری که کابین آسانسور بالا و پایین می رود.
موتورهای آسانسور موتورهای الکتریکی ویژه ای هستند و مهم ترین جز آسانسور محسوب می شوند. برای اطمینان از شتاب و عقب افتادگی سریع، اینرسی قطعات متحرک موتور آسانسور باید تا حد امکان پایین نگه داشته شود. در نتیجه، موتورهای الکتریکی مورد استفاده برای سرویس آسانسور با آرمیچرهایی با قطر نسبتاً کوچک طراحی شده اند. داخل سرویس آسانسور موتورهای سرعت کند ترجیح داده می شود، عموماً سرعت موتور آسانسور نباید از 900 دور در دقیقه بیشتر شود. این مقاله قرار است شما را با قطعات یدکی موتور آسانسور آشنا کند.
موتور آسانسور چگونه کار می کند؟
موتوری که در بالای شفت قرار دارد، نواری را می چرخاند؛ اساساً یک قرقره که کابل های متصل به کابین و وزنه تعادل را بالا و پایین می آورد. چرخ دنده ها موتور و شیار را در سیستم های کندتر متصل می کنند. آسانسورهای سریعتر بدون دنده هستند. و نوار به طور مستقیم جفت می شود.
قطعات یدکی موتور آسانسور
موتور آسانسور شامل قطعه هایی میشود که جهت جا به جایی کابین آسانسور نیروی حرکتی را انتقال میدهد. سرعت و شتاب کابین و همچنین انتقال نیرو توسط سیستم موتور آسانسور هدایت شده و کنترل می شود. درادامه شما با برخی از قطعات یدکی موتور آسانسور آشنا خواهید شد.
انکودر موتور آسانسور
آسانسورهای موتور کششی بدون چرخ دنده از انکودرهای موتور برای نظارت بر سرعت و موقعیت و همچنین برای جابجایی موتور استفاده می کنند.
انکودر یکی از قطعات یدکی موتور آسانسور می باشد و معمولاً یک رمزگذار با سوراخ توخالی است که بر روی انتهای خرد شفت موتور (انتهای غیر محرک) نصب می شود. از آنجایی که این یک برنامه کاربردی سرعت است و نه یک برنامه موقعیت یابی، لذا یک انکودر افزایشی می تواند عملکرد موثری را با هزینه کمتر برای کنترل سرعت آسانسور ارائه دهد.
انکودرها در جنبه دیگری از عملکرد آسانسور نقش کلیدی دارند.
جلوگیری از افزایش سرعت کابین مهم ترین وظیفه ی این قطعه یدکی موتور آسانسور می باشد. که شامل یک مونتاژ جداگانه از بازخورد موتور است که به عنوان گاورنر آسانسور شناخته می شود. سیم گاورنر از روی شیارها می گذرد و سپس به مکانیزم سفر ایمنی متصل می شود. سیستم گاورنر آسانسور به بازخورد انکودر نیاز دارد تا کنترلر بتواند تشخیص دهد که سرعت کابین از آستانه فراتر رفته و به دنبال آن مکانیسم ایمنی را قطع کند.
فاکتور کلیدی که در انتخاب انکودر باید در نظر گرفته شود کیفیت سیگنال است. سیگنال یک انکودر افزایشی باید شامل پالس های موج مربعی با رفتار مناسب با 50-50 چرخه کاری باشد، به خصوص اگر از تشخیص لبه یا درون یابی استفاده شود.
وظایف انکودر موتور آسانسور
- تبدیل لحظه به لحظه حرکت دورانی شفت موتور به کدهای دیجیتال یا آنالوگ
- ارسال فرمان به درایو تابلو
- تاثیر در حرکت نرم و آرام آسانسور
- تشخیص میزان سرعت چرخش موتور
- آنالیز حرکت گردشی موتور
انواع انکودر
- انکودر افزایشی
- انکودر مطلق
اجزای انکودر
- گیرنده و فرستنده نوری
- شفت انکودر
- صفحه مدور شیشه ای
- خروجی الکتریکی
ترمز موتور آسانسور
سیستم ترمز آسانسور به عنوان یکی از مهم ترین و حیاتی ترین قطعات یدکی موتور آسانسور محسوب می شود. آسانسورها دارای ترمزهای الکترومغناطیسی هستند که هنگام توقف خودرو درگیر می شوند. الکترومغناطیس ها در واقع ترمزها را به جای بستن، آنها در حالت باز نگه می دارند. با این طراحی، در صورت قطع برق آسانسور، ترمزها به طور خودکار بسته می شوند.
همچنین آسانسورها مجهز به سیستم ترمز ایمنی هستند که در صورت قطع شدن کابل اصلی، از برخورد کابین اسانسور به زمین جلوگیری می کنند.
به طور کلی در صورتی که سرعت آسانسور از حد تعیین شده ای فراتر رود، این سیستم عمل می کند و مانع از ادامه حرکت آسانسور یا سقوط کابین می شود.
برای اینکه ترمزها سریع واکنش نشان دهند بایستی دو قطعه الکتریکی کنترل برای متوقف کردن کابین در نظر گرفته شود. در کل بایستی از ترمزهای اصطکاکی الکترومغناطیسی استفاده شود.
بوش و یا بلبرینگ موتور آسانسور
بلبرینگ آسانسور از جمله یکی دیگر از قطعات یدکی موتور آسانسور است که در موتور و درب آسانسور استفاده می شود. بلبرینگ موتور آسانسور، یکی از مهم ترین اجزای موتور آسانسور و حساس ترین نوع بلبرینگ هاست.
معمولا در آسانسورها از بلبرینگ های غلتشی و تماس زاویه ای استفاده می شود. مهم ترین کاربرد بلبرینگ در موتور آسانسور، کاهش اصطحکاک است. سعی نمایید در خرید بلبرینگ موتور آسانسور دقت نمایید و بهترین و باکیفیت ترین آن ها را خریداری نمایید.
بلبرینگ تماس زاویه ای، بار شعاعی و محوری در آسانسور را تحمل می کند.
کاسه نمد موتور آسانسور
از جمله قطعات یدکی موتور آسانسور، می توان به کاسه نمد موتور آسانسور اشاره کرد. جنس کاسه نمد موتور آسانسور پلاستیکی و یا NBR و… است که قادر است تا حرارت و دمای 90 درجه سانتی گراد را تحمل کند. مهم ترین کاربرد کاسه نمد موتور آسانسور، پیشگیری از ورود گرد و غبار و نشت آب و نشت روغن در دمای پایین است. کاسه نمد موتور آسانسور در پمپ دستگاه استفاده می شود و در فروشگاه های لوازم الکتریکی، با اشکال و فرم های مختلف قابل دسترس است. توجه به کیفیت و جنس کاسه نمد، بسیار حائز اهمیت است.
انواع کاسه نمد
- کربنی
- سیلکونی
- وایتون یا نسوز
فلکه موتور آسانسور
فلکه موتور آسانسور جزو قطعات یدکی موتور آسانسور است که وظیفه انتقال قدرت موتور و حرکت سیم بکسل را برعهده دارد. این یک از قطعات اصلی در بخش اصلی سیستم تعلیق آسانسور می باشد. فلکه موتور آسانسور، در واقع یک قرقره است که قدرت موتور و حرکت سیم بکسل را انتقال می دهد. قابل ذکر است که مهم ترین دلیل خوردگی شیارهای فلکه اصلی موتور، هم راستا نبودن سیم بکسل ها، متفاوت بودن قطر سیم بکسل ها و جنس نامرغوب سیم بکسل ها می باشد.
فن موتور آسانسور
یکی دیگر از قطعات یدکی موتور آسانسور، فن موتور آسانسور است. فن موتور آسانسور مثل سایر فن ها، وظیفه خنک کردن موتور آسانسور را برعهده دارد. درکل موتور آسانسور برای خنک شدن مخصوصاً در موتور گیربکس نیاز به فن خنک کننده دارد. به طور کلی فن موتور آسانسور همزمان با روشن و خاموش شدن موتور آسانسور، به صورت اتوماتیک خاموش و روشن می شود.
گیربکس حلزونی آسانسور
این قطعه یدکی موتور آسانسور، شامل چرخ دنده و ماردون چرخ دنده می باشد. گیربکس حلزونی آسانسور، علاوه بر اینکه سرعت کشش پولی را کاهش می دهد ، همچنین می تواند جهت چرخش پولی را نیز تغییر دهد تا گشتاور خروجی افزایش یابد.
مهم ترین علت استفاده از گیربکس های حلزونی در موتور آسانسور به خاطر فشرده بودن و قدرت ایستادگی بالا در برابر ضربه و کوپل شدن با شفت موتور می باشد. با فشردن دکمه طبقات و راه اندازی الکتروموتور، گیربکس موجب جابجایی سیم بکسل می گردد و کابین بر خلاف جهت وزنه تعادل حرکت می کند.
دنده برنجی آسانسور
دنده برنجی، یک قطعه کوچک و کاربردی در موتور آسانسور است که دندانه های دنده برنجی در زوایه ای از پهنای دنده برنجی را قطع می کنند جوری که با دنده حلزونی درگیر می شوند و با این درگیری خط اتصالی را شکل می دهند. جابه جایی کابین و وزنه به سمت بالا و پایین، از درگیر شدن این دندانه ها با یکدیگر ناشی می شود.
ماردون آسانسور
ماردون آسانسور یکی دیگر از قطعات یدکی موتور آسانسور است که به دلیل کارایی بالایش علاوه بر بکارگیری از آن در صنعت آسانسور؛ در ساختمان سازی و برج سازی هم مورد استقبال قرار گرفته است. موتور ماردونی، کاملا با طبیعت سازگار است و کمتر دچار خرابی می شود. یکی از مهم ترین مزیت های موتورهای ماردونی، صرفه جویی در مصرف انرژی تا سقف 30 درصد است. نسبت ماردون و چرخ دنده را می توان با مقایسه سرعت ورودی و خروجی محاسبه کرد.
ورقه استاتور
استاتور موتور آسانسور، یکی از قطعات ثابت مدارهای الکترونیکی مغناطیسی در موتور آسانسور هستند. به طور کلی در پیکربندی‌های مختلف؛ استاتور، آهنرباهای الکتریکی دائمی هستند که سبب هم ترازی میدان می شوند که با روتور برای ایجاد حرکت، تعامل دارند، یا به‌عنوان آرمیچرهایی با سیم پیچ های میدان متحرک روی روتور کار می کنند.
چرخ دنده موتور آسانسور
چرخ دنده ها جزء جدایی ناپذیر قطعات یدکی موتور آسانسورهای کم سرعت هستند. آسانسورها از سیستم کاهنده چرخ دنده حلزونی همراه با موتور برای جابجایی افراد از طبقه ای به طبقه دیگر استفاده می کنند. چرخ دنده های سرعت متوسط و پایین به طور موثری چرخش موتورها را قبل از انتقال نیرو به نوار طناب بررسی می کنند.
آسانسور از یک موتور و معمولاً یک سیستم کاهنده دنده حلزونی تشکیل شده است. یک سیستم چرخ دنده حلزونی از یک چرخ دنده حلزونی که معمولاً کرم نامیده می شود و یک چرخ دنده گرد بزرگتر که معمولاً چرخ دنده حلزونی نامیده می شود تشکیل شده است.
موتوری که در بالای شفت قرار دارد، نواری را می‌چرخاند – اساساً یک قرقره – که کابل‌های متصل به کابین و وزنه تعادل را بالا و پایین می‌آورد. چرخ دنده ها موتور و شیار را در سیستم های کندتر متصل می کنند. آسانسورهای سریعتر بدون دنده هستند.
چرخ دنده های حلزونی برای کاربردهایی که نیاز به ترمز یا توقف سریع دارند، مانند آسانسور، استاندارد هستند.
کوپلینگ
یکی دیگر از انواع قطعات یدکی موتور آسانسور، کوپلینگ ها هستند که حرکت و توان از بخش انتهای محور می گیرند و به محور دیگر منتقل می کنند. کوپلینگ ها به دو صورت صلب و انعطاف در بازار موجودند. . این قطعات جهت انتقال قدرت بین دو محور با قطرهای متمایز به کار گرفته می شوند.
در کل کوپلینگ ها مثل فیوز کار می کنند و زمانی که شوکی به ماشین وارد شود شکسته می شود که مانع از آسیب به آسانسور گردد. کوپلینگ به معنی اتصال دهنده دو قطعه می‌باشد. که در صنعت آسانسور به معنای اتصال دو شفت می باشد.
کاربرد کوپلینگ
- اتصال دو قطعه برای انتقال نیرو
- جذب ناهماهنگی و جلوگیری از آسیب به قطعات
- کاهش نوسان در حرکت
- عاملی برای عملکرد بهتر موتور
فلایول موتور آسانسور
کارایی و وظیفه قطعه فلایول، نجات اضطراری آسانسور به صورت دستی است. اگر این قطعه یدکی موتور آسانسور وجود داشته باشد و آسانسور در وضعیت خطرناک قرار گرفته باشد؛ به راحتی می توان آسانسور را به صورت دستی متوقف کرد و مانع از سقوط احتمالی آن شد.
